 |
| "ต้นตาล ๙ ยอด ๙ พระยาแห่งเมืองขุขันธ์" เป็นต้นตาลที่มีความแปลก เพราะลำต้นเดียว แต่แตกแขนงลำต้นออกเป็น ๙ แขนง ๙ ยอด เคยมีชีวิตและยืนต้นตระหง่านมาตั้งแต่กำเนิดเมืองขุขันธ์ ณ หมู่บ้านตาดม หมู่ที่ ๘ ตำบลห้วยใต้ อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ ได้ล้มตายลง เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๙ ปัจจุบันยังคงเหลือแต่เพียงร่องรอยภาพถ่ายแห่งอดีตมาถึงปัจจุบัน... |
๑. เมือง มีเจ้าเมือง มีบรรดาศักดิ์ระดับ “พระ” “พระยา”หรือ “เจ้าพระยา” ปกครองเมือง
๒. แขวง มีนายแขวง บรรดาศักดิ์ระดับ “หมื่น” “ขุน” หรือ “หลวง” เป็นผู้ปกครอง
๓.ตำบล มีกำนัน มีบรรดาศักดิ์ระดับ “หมื่น” “ขุน” เป็นผู้ปกครอง
๔.หมู่บ้าน มีผู้ใหญ่บ้าน มีบรรดาศักดิ์ระดับ “พัน” หรือ “หมื่น” เป็นผู้ปกครอง
พ.ศ. ๒๔๔๓ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ได้ทรงปฏิรูปการปกครองบ้านเมืองให้เป็นแบบมณฑลเทศาภิบาล ได้ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงหน่วยการปกครองใหม่จากเดิม เป็น “เมือง” “อำเภอ” “ตำบล” และหมู่บ้าน จากผลการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้ทำให้เกิดหน่วยการปกครองที่เรียกว่า “อำเภอ”ขึ้น คือ “อำเภอห้วยเหนือ” ขึ้นต่อเมืองขุขันธ์
 |
| จวนผู้ว่าราชการจังหวัดขุขันธ์ ตำแหน่งที่ตั้งเดิมอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ ของ สนง.ปศุสัตว์อำเภอขุขันธ์ ปัจจุบันถูกโรงฆ่าสัตว์(เก่า)ของเทศบาลตำบลเมืองขุขันธ์สร้างทับโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์...ถ้าย้ายโรงฆ่าสัตว์(เก่า)ออกก็น่าจะดีเพราะเชื่อว่าน่าจะช่วยเสริมให้ดวงเมืองขุขันธ์ ดีขึ้น...และเมืองขุขันธ์ของเราจะเจริญรุ่งเรือง...ตลอดไปในภายภาคหน้า... |
มาจนถึงปลายปีพ.ศ. ๒๔๔๙ ได้มีการย่ายที่มำการศาลากลางเมืองขุขันธ์ไปตั้งอยู่ที่อำเภอกลางศรีสะเกษและยังคงใช้นามว่า “ศาลากลางเมืองขุขันธ์” ส่วนอำเภอห้วยเหนือยังคงตั้งอยู่ที่เดิม
พ.ศ. ๒๔๕๙ ได้มีการเปลี่ยนแปลงนามเมืองต่างๆ ทั่วประเทศ เป็น “จังหวัด” ดังนั้น เมืองขุขันธ์ จึงมีนามว่า “จังหวัดขุขันธ์” ส่วนอำเภอห้วยเหนือยังคงใช้นามเดิมและขึ้นต่อจังหวัดขุขันธ์
พ.ศ.๒๔๘๑ ได้มีการออกพระราชกฤษฏีกาเปลี่ยนนาม “จังหวัดขุขันธ์” เป็นนามจังหวัดศรีสะเกษ และเพื่อรักษาเกียรติประวัติของเมืองขุขันธ์ อันเป็นเมืองที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ของอีสานใต้ จึงได้เปลี่ยนนาม “อำเภอห้วยเหนือ” เป็น “อำเภอขุขันธ์” ขึ้นต่อจังหวัดศรีสะเกษ มาจนถึงปัจจุบัน และเนื่องจากพื้นที่การปกครองของอำเภอขุขันธ์กว้างขวางมาก จึงได้มีการแบ่งหรือแยกพื้นที่บางส่วนที่เป็นตำบล รวมตั้งเป็นกิ่งอำเภอ และได้ยกฐานะเป็นอำเภอต่างๆ อาทิ
พ.ศ. ๒๔๙๘ แยกตำบลในเขตอำเภอขุขันธ์ คือ ตำบลขุนหาร สิ บักดอง กระหวัน กันทรอม ไปรวมกับ 2 ตำบล ในเขตอำเภอกันทรลักษ์ คือ ตำบลพราน และตำบลไพร และบางหมู่บ้านในเขตตำบลละลายตั้งเป็น “กิ่งอำเภอขุนหาญ” และยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๑
พ.ศ. ๒๕๐๔ แยกตำบลกู่ พิมาย หนองเชียงทูนและสมอ รวมตั้งเป็นกิ่งอำเภอปรางค์กู่และยกฐานะเป็นอำเภอปรางค์กู่ เมื่อปีพ.ศ. ๒๕๐๖
พ.ศ. ๒๕๑๑ แยกตำบลไพรบึง ปราสาทเยอ ดินแดง และสำโรงพลัน ตั้งเป็น“กิ่งอำเภอไพรบึง” และยกฐานะเป็นอำเภอไพรบึง เมื่อปีพ.ศ. ๒๕๑๘
พ.ศ. ๒๕๓๔ แยกตำบลโคกตาล ละลม ตะเคียนราม ห้วยตามอญ และไพรพัฒนา ตั้งเป็น “กิ่งอำเภอภูสิงห์” และยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๓๘
