ต่อมาในปี พ.ศ. 2428 - ปี พ.ศ. 2450 ตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นยุคสมัยหัวเลี้ยวหัวต่อ อันมีผลต่อความมั่นคงของประเทศ สมัยนั้น การจัดการปกครองของประเทศไทย ตามหัวเมืองต่าง ๆ จะมีตำแหน่ง "เจ้าเมือง" ปกครองหรือผู้ว่าราชการเมืองปกครองแล้วทางราชการส่วนกลางยังไม่ไว้ใจในความมั่นคง รัชกาลที่ 5 จึงทรงโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งตำแหน่งข้าหลวงประจำเมืองใหญ่และมีความสำคัญในแต่ละภูมิภาค จากส่วนกลางมากำกับดูแลเมืองสำคัญและเมืองบริวาร อีกชั้นหนึ่งด้วย สำหรับเมืองขุขันธ์ สมัยนั้นมีข้าหลวงประจำบริเวณขุขันธ์ (มิใช่ ตำแหน่งเจ้าเมือง หรือตำแหน่งผู้ว่าราชการเมือง) คอยดูแลกำกับการปกครองของเจ้าเมืองขุขันธ์ และเมืองบริวาร รายนามตามลำดับดังนี้
ลำดับที่ | นาม - บรรดาศักดิ์ -ตำแหน่งข้าหลวง กำกับและตรวจราชการเมืองขุขันธ์ | พ.ศ. | หมายเหตุ |
1 | หลวงเสนีย์พิทักษ์ - หลวงนเรน | 2428-2430 | ข้าหลวง ท่านแรก |
2 | หลวงเสนีย์พิทักษ์ | 2430-2431 | |
3 | หลวงครบุรี | 2431-2433 | |
4 | หลวงศรีพิทักษ์ ( หว่าง ) | 2433-2435 | |
5 | หลวงเทพนรินทร์ ( วัน ) | 2435-2436 | |
6 | พระยาบำรุงบุรประจันต์จางวาง ( จันดี กาญจนเสริม ) | 2436-2450 |
หมายเหตุ
- พ.ศ. 2449 ย้ายศาลากลางเมืองขุขันธ์ ไปตั้งที่อำเภอกลางศรีสะเกษ แต่ใช้ชื่อเดิมคือ ศาลากลางเมืองขุขันธ์
- ยกเลิกระบบการปกครองแบบบริเวณ ทำให้ตำแหน่งข้าหลวงกำกับบริเวณสิ้นสุดในปี พ.ศ. 2450 พระยาบำรุงบุรประจันต์จางวาง ( จันดี กาญจนเสริม )ได้รับโปรดเกล้า ฯ ให้ดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการเมืองขุขันธ์คนที่ 2

พระยาบำรุงบุรประจันต์จางวาง
( จันดี กาญจนเสริม )
( จันดี กาญจนเสริม )