๑. เป็นส่วนราชการประจำอำเภอทุกอำเภอ เป็นหน่วยงานภายในราชการบริหารส่วนภูมิภาค ของสำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม มีฐานะเป็นหน่วยงานเทียบเท่าฝ่ายในสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด ตามคำสั่งกระทรวงวัฒนธรรม ที่ ๗๓/๒๕๕๑ ลงวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๕๑ โดยมีอำนาจหน้าที่ ดังนี้
(ก) ประสานงานและปฏิบัติหน้าที่ในฐานะตัวแทนของกระทรวงในส่วนภูมิภาคของอำเภอ รวมทั้งดำเนินการประสาน และสนับสนุนการปฏิบัติงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
(ข) ส่งเสริมการพัฒนาองค์ความรู้และแหล่งเรียนรู้ด้านการศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
(ค) ประสานและส่งเสริมการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ ฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรมของท้องถิ่นในอำเภอ
(ง) ส่งเสริม สนับสนุน และประสานการดำเนินงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอสภาวัฒนธรรมตำบล รวมทั้งหน่วยงานอื่นที่ดำเนินงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
(จ) ปฏิบัติราชการตามกฎหมายในความรับผิดชอบของกระทรวงซึ่งกำหนดให้เป็นหน้าที่ ของนายอำเภอหรือตามที่ได้รับมอบหมาย
(ฉ) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือได้รับมอบหมาย
๒. อำนาจหน้าที่ตามคำสั่งคำสั่งกระทรวงวัฒนธรรม ที่ ๗๓/๒๕๕๑ ลงวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๕๑ จำนวน ๖ ภารกิจ ดังนี้
(ก) ประสานงานและปฏิบัติหน้าที่ในฐานะตัวแทนของกระทรวงในส่วนภูมิภาคของอำเภอ รวมทั้งดำเนินการประสาน และสนับสนุนการปฏิบัติงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
(ข) ส่งเสริมการพัฒนาองค์ความรู้และแหล่งเรียนรู้ด้านการศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
(ค) ประสานและส่งเสริมการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ ฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรมของท้องถิ่นในอำเภอ
(ง) ส่งเสริม สนับสนุน และประสานการดำเนินงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอสภาวัฒนธรรมตำบล รวมทั้งหน่วยงานอื่นที่ดำเนินงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
(จ) ปฏิบัติราชการตามกฎหมายในความรับผิดชอบของกระทรวงซึ่งกำหนดให้เป็นหน้าที่ ของนายอำเภอหรือตามที่ได้รับมอบหมาย
(ฉ) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือได้รับมอบหมาย
๒. อำนาจหน้าที่ตามคำสั่งคำสั่งกระทรวงวัฒนธรรม ที่ ๗๓/๒๕๕๑ ลงวันที่ ๓๐ เมษายน ๒๕๕๑ จำนวน ๖ ภารกิจ ดังนี้
ภารกิจที่ ๑
ประสานงานและปฏิบัติหน้าที่ในฐานะตัวแทนของกระทรวงในส่วนภูมิภาคระดับอำเภอ รวมทั้งดำเนินการประสาน และสนับสนุนการปฏิบัติงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
๑.๑ การจัดทำแผนพัฒนา แผนปฏิบัติการ แผนการตรวจและติดตาม งาน/โครงการงบประมาณโดยบูรณาการร่วมกับหน่วยงานในระดับอำเภอ/ อปท. กำหนดให้มี การเสนอความต้องการขึ้นมาจากชุมชน
๑.๒ ประสานเครือข่ายด้านวัฒนธรรม ในการเฝ้าระวังทางวัฒนธรรม
๑.๓ งานประชาสัมพันธ์และสร้างจิตสำนึกด้านงานวัฒนธรรมในชุมชน
๑.๔ ประสาน ส่งเสริมสนับสนุนการจัดกิจกรรมทางรัฐพิธี และทางศาสนาพิธีในอำเภอ
๑.๕ งานบริการข้อมูลข่าวสารด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ๑.๖ การประชาสัมพันธ์การจัดกิจกรรมด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมของกระทรวง
ประสานงานและปฏิบัติหน้าที่ในฐานะตัวแทนของกระทรวงในส่วนภูมิภาคระดับอำเภอ รวมทั้งดำเนินการประสาน และสนับสนุนการปฏิบัติงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
๑.๑ การจัดทำแผนพัฒนา แผนปฏิบัติการ แผนการตรวจและติดตาม งาน/โครงการงบประมาณโดยบูรณาการร่วมกับหน่วยงานในระดับอำเภอ/ อปท. กำหนดให้มี การเสนอความต้องการขึ้นมาจากชุมชน
๑.๒ ประสานเครือข่ายด้านวัฒนธรรม ในการเฝ้าระวังทางวัฒนธรรม
๑.๓ งานประชาสัมพันธ์และสร้างจิตสำนึกด้านงานวัฒนธรรมในชุมชน
๑.๔ ประสาน ส่งเสริมสนับสนุนการจัดกิจกรรมทางรัฐพิธี และทางศาสนาพิธีในอำเภอ
๑.๕ งานบริการข้อมูลข่าวสารด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม ๑.๖ การประชาสัมพันธ์การจัดกิจกรรมด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมของกระทรวง
ภารกิจที่ ๒
ส่งเสริมการพัฒนาองค์ความรู้และแหล่งเรียนรู้ด้านศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรมในอำเภอ
๒.๑ จัดเก็บข้อมูลองค์ความรู้ด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น
๒.๒ ศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์งานทางวิชาการ เพื่อส่งเสริมการพัฒนาองค์ความรู้ ด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น
๒.๓ โครงการวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชน
๒.๔ พัฒนาข้อมูลสนเทศทางด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมในพื้นที่
๒.๕ ประสานให้มีการจัดตั้งแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม อาทิ ศูนย์วัฒนธรรมอำเภอ/ตำบล
๒.๖ พัฒนาและสนับสนุนการปฏิบัติงานแหล่งเรียนรู้ด้านศาสนาต่าง ๆ ในชุมชน ๒.๗ ส่งเสริมแหล่งเรียนรู้ด้านวิถีชีวิตชุมชนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว
ภารกิจที่ ๓
ประสานและส่งเสริมการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ ฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญา ท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรมของท้องถิ่นในอำเภอ
๓.๑ ประสานส่งเสริมสนับสนุนการดำเนินงาน อนุรักษ์ สร้างสรรค์ พัฒนาและสืบสาน จารีตประเพณี ภูมิปัญญาไทยทางด้านศิลปวัฒนธรรม
๓.๒ ประสานจัดประชุมอบรม / สัมมนาด้านการอนุรักษ์โบราณวัตถุ โบราณสถาน ในระดับอำเภอ
๓.๓ ประสานเชื่อมโยงภารกิจหอจดหมายเหตุแห่งชาติ ในกรณีที่ไม่มีหอจดหมายเหตุ แห่งชาติ ของกรมศิลปากรที่ตั้งอยู่
๓.๔ การจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ขนบธรรมเนียมประเพณีทางศาสนาของท้องถิ่น ให้แก่เยาวชน และประชาชนทั่วไป
๓.๕ การจัดกิจกรรมวันสำคัญทางศาสนา
๓.๖ การจัดกิจกรรมส่งเสริมวิถีชีวิตตามหลักธรรมทางศาสนา อาทิ แข่งขันสวดมนต์หมู่ ทำนองสรภัญญะ การบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูร้อน ฯลฯ
ภารกิจที่ ๔
ส่งเสริม สนับสนุน และประสานการดำเนินงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอ และสภาวัฒนธรรมตำบล รวมทั้งหน่วยงานอื่นที่ดำเนินงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
๔.๑ การจัดทำแผนพัฒนาและแผนปฏิบัติการเครือข่ายสภาวัฒนธรรมอำเภอ / ตำบล
๔.๒ ส่งเสริมสนับสนุนจัดทำโครงการเพื่อขอรับงบประมาณจากเงินกองทุนส่งเสริม งานวัฒนธรรม
๔.๓ การดำเนินการจัดตั้งสภาวัฒนธรรมอำเภอ / ตำบล
๔.๔ ส่งเสริมสนับสนุนการดำเนินงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอ / ตำบล แลเครือข่าย ทางวัฒนธรรม
๔.๕ ส่งเสริมสนับสนุนประสานงานการยกย่องเชิดชูเกียรติ และเผยแพร่ผลงานศิลปิน แห่งชาติ ผู้มีผลงานที่ดีเด่นทางวัฒนธรรม ปราชญ์ชุมชน และผู้ทำคุณประโยชน์ทางด้านศาสนา
ภารกิจที่ ๕
ปฏิบัติราชการตามกฎหมายในความรับผิดชอบของกระทรวงซึ่งกำหนดให้เป็นหน้าที่ ของนายอำเภอหรือตามที่ได้รับมอบหมาย
๕.๑ ปฏิบัติหน้าที่เป็นพนักงานเจ้าหน้าที่ตามพระราชบัญญัติโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๔ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๕ และปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายกำหนด
๕.๒ การดำเนินงานตามกฎหมายว่าด้วยสมาคม มูลนิธิ และองค์กรทางวัฒนธรรม
๕.๓ การดำเนินงานตามภารกิจ พ.ร.บ. ภาพยนตร์และวีดีทัศน์ พ.ศ. ๒๕๕๑
ภารกิจที่ ๖
ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หรือได้รับมอบหมาย
๖.๑ ดำเนินงานตามโครงการตามนโยบายเร่งด่วนของรัฐบาล
๖.๒ ดำเนินงานตามโครงการตามนโยบายกระทรวงวัฒนธรรม
ส่งเสริมการพัฒนาองค์ความรู้และแหล่งเรียนรู้ด้านศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรมในอำเภอ
๒.๑ จัดเก็บข้อมูลองค์ความรู้ด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น
๒.๒ ศึกษา ค้นคว้า วิเคราะห์งานทางวิชาการ เพื่อส่งเสริมการพัฒนาองค์ความรู้ ด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น
๒.๓ โครงการวัฒนธรรมไทยสายใยชุมชน
๒.๔ พัฒนาข้อมูลสนเทศทางด้านศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรมในพื้นที่
๒.๕ ประสานให้มีการจัดตั้งแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม อาทิ ศูนย์วัฒนธรรมอำเภอ/ตำบล
๒.๖ พัฒนาและสนับสนุนการปฏิบัติงานแหล่งเรียนรู้ด้านศาสนาต่าง ๆ ในชุมชน ๒.๗ ส่งเสริมแหล่งเรียนรู้ด้านวิถีชีวิตชุมชนเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยว
ภารกิจที่ ๓
ประสานและส่งเสริมการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ ฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญา ท้องถิ่น ศิลปวัฒนธรรมของท้องถิ่นในอำเภอ
๓.๑ ประสานส่งเสริมสนับสนุนการดำเนินงาน อนุรักษ์ สร้างสรรค์ พัฒนาและสืบสาน จารีตประเพณี ภูมิปัญญาไทยทางด้านศิลปวัฒนธรรม
๓.๒ ประสานจัดประชุมอบรม / สัมมนาด้านการอนุรักษ์โบราณวัตถุ โบราณสถาน ในระดับอำเภอ
๓.๓ ประสานเชื่อมโยงภารกิจหอจดหมายเหตุแห่งชาติ ในกรณีที่ไม่มีหอจดหมายเหตุ แห่งชาติ ของกรมศิลปากรที่ตั้งอยู่
๓.๔ การจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ขนบธรรมเนียมประเพณีทางศาสนาของท้องถิ่น ให้แก่เยาวชน และประชาชนทั่วไป
๓.๕ การจัดกิจกรรมวันสำคัญทางศาสนา
๓.๖ การจัดกิจกรรมส่งเสริมวิถีชีวิตตามหลักธรรมทางศาสนา อาทิ แข่งขันสวดมนต์หมู่ ทำนองสรภัญญะ การบรรพชาอุปสมบทพระภิกษุ สามเณรภาคฤดูร้อน ฯลฯ
ภารกิจที่ ๔
ส่งเสริม สนับสนุน และประสานการดำเนินงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอ และสภาวัฒนธรรมตำบล รวมทั้งหน่วยงานอื่นที่ดำเนินงานด้านศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรรมในอำเภอ
๔.๑ การจัดทำแผนพัฒนาและแผนปฏิบัติการเครือข่ายสภาวัฒนธรรมอำเภอ / ตำบล
๔.๒ ส่งเสริมสนับสนุนจัดทำโครงการเพื่อขอรับงบประมาณจากเงินกองทุนส่งเสริม งานวัฒนธรรม
๔.๓ การดำเนินการจัดตั้งสภาวัฒนธรรมอำเภอ / ตำบล
๔.๔ ส่งเสริมสนับสนุนการดำเนินงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอ / ตำบล แลเครือข่าย ทางวัฒนธรรม
๔.๕ ส่งเสริมสนับสนุนประสานงานการยกย่องเชิดชูเกียรติ และเผยแพร่ผลงานศิลปิน แห่งชาติ ผู้มีผลงานที่ดีเด่นทางวัฒนธรรม ปราชญ์ชุมชน และผู้ทำคุณประโยชน์ทางด้านศาสนา
ภารกิจที่ ๕
ปฏิบัติราชการตามกฎหมายในความรับผิดชอบของกระทรวงซึ่งกำหนดให้เป็นหน้าที่ ของนายอำเภอหรือตามที่ได้รับมอบหมาย
๕.๑ ปฏิบัติหน้าที่เป็นพนักงานเจ้าหน้าที่ตามพระราชบัญญัติโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๔ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๕ และปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายกำหนด
๕.๒ การดำเนินงานตามกฎหมายว่าด้วยสมาคม มูลนิธิ และองค์กรทางวัฒนธรรม
๕.๓ การดำเนินงานตามภารกิจ พ.ร.บ. ภาพยนตร์และวีดีทัศน์ พ.ศ. ๒๕๕๑
ภารกิจที่ ๖
ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง หรือได้รับมอบหมาย
๖.๑ ดำเนินงานตามโครงการตามนโยบายเร่งด่วนของรัฐบาล
๖.๒ ดำเนินงานตามโครงการตามนโยบายกระทรวงวัฒนธรรม